Ten widok przeraża wielu pszczelarzy.

W bieżącym roku bardzo wcześnie następuje rozkwit upraw rzepaków, na niektórych uprawach przed 15 kwietnia pojawiły się już pierwsze nieliczne kwiaty. Jak co roku będzie to zarzewiem konfliktów na linii pszczelarz – rolnik  z powodu nieprawidłowego, kilkakrotnego stosowania środków ochrony roślin kwitnących. Najwięcej zatruć zapylaczy w tym pszczół miodnych, zdarza się podczas kwitnienia rzepaku, szczególnie w okresie zwalczania słodyszka rzepakowego, a także  w sadach i na plantacjach ziemniaków i zbóż, na których prowadzi się zabiegi zwalczania w okresie kwitnienia chwastów.                                                                                                                                                        

Główną przyczyną zatruć pszczół są błędy wykonawców zabiegów, wśród których do najważniejszych należą:                                                          

  – nieprzestrzeganie zapisów etykiety (instrukcji) stosowania środka
ochrony  roślin,
  – nieprawidłowy dobór środków ochrony roślin i wielkości dawek (stężenie),
  – nieprawidłowy wybór terminu zabiegu chemicznej ochrony – obfite,                    intensywne kwitnienie a tym samym  wydzielanie dużych ilości nektaru,
 – nieodpowiednia pora dnia, jak i nieodpowiednia pogoda –                                       tj.  przedpołudnie,  środek dnia lub wczesne popołudnie,  (są to okresy               intensywnych lotów pszczół po zbiór nektaru i pyłku a tym samym
zapylania   kwiatów, co w efekcie zwiększa wielkość pozyskanych plonów           o około 30%  oraz dorodność ziaren),                                                                       – nieodpowiednia technika zabiegu,
– stosowanie niedozwolonych na danej uprawie środków ochrony roślin,
– stosowanie niezalecanych mieszanin środków ochrony roślin,
– nieodpowiedni dobór rozpylaczy oraz nieprawidłowa kalibracja
opryskiwacza (lub jej brak), niweczą skuteczność i bezpieczne wykonanie
zabiegu ochrony roślin.            

Obowiązujące obecnie akty prawne jasno określają sposoby stosowania chemicznych środków ochrony roślin, jest to tzw. „integrowana ochrona roślin” czyli sposób ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi polegający na wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod ochrony roślin,
w szczególności metod nie chemicznych, w sposób minimalizujący zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt (w tym pszczół miodnych i innych zapylaczy) oraz dla środowiska.                  

Na naszym  terenie funkcjonuje Oddział Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, której celem działania jest m.inn. nadzór nad prawidłowością wykonywania zabiegów ochrony roślin – adres: Jarosław      37-500  ul. Kraszewskiego 62A  nr. tel. 16 621 4950                                                       e-mail:ojarosław@piron.gov.pl.  

Jakimi działaniami możemy zapobiec zatruciom pszczół z naszej  pasieki?  

      Najlepszym sposobem jest nawiązanie partnerskiej relacji z plantatorem  ew. plantatorami rzepaków z okolic naszej pasieki i nakłonienie ich do poinformowania nas o planowanych terminach wykonania oprysków celem umożliwienia nam wstrzymania lotów pszczół w tym dniu, poprzez tzw. zasiatkowanie wylotów i zastosowanie wystarczającej wentylacji uli.                   W przypadku niemożliwości wykonania takiego zabiegu, należałoby przemieścić naszą pasiekę poza zasięg lotu pszczół do plantacji opryskiwanych w danym dniu, a następnie  powrót uli do miejsca stałego ich stacjonowania.    Jest to zajęcie kosztowne i czasochłonne, dlatego lepiej będzie uzgodnić
z plantatorem porę oprysków na godziny wieczorne lub nocne.                            Opryski wykonane o świcie nie są całkowicie bezpieczne dla zapylaczy
w danym dniu, mimo zapewnień producentów chemicznych środków ochrony  roślin, że nie są szkodliwe dla pszczół. Jeżeli nie mamy właściwych relacji z uprawiającymi rzepak w zasięgu lotu naszych pszczół   i stwierdzimy, że w środku dnia wykonywany jest zabieg środkami chemicznymi, a nasze  przeciwdziałania są bezskuteczne, należy niezwłocznie wystosować zgłoszenie o popełnieniu przestępstwa do policji  z żądaniem podjęcia natychmiastowej interwencji.
Pasieki  w naszym kraju objęte są ustawową ochroną przed zatruciem, kwestię tą regulują: – art.. 415 i 361 kodeksu cywilnego  oraz przepisy ustawy
z 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin.
Bardzo pomocnym  działaniem  zapobiegającym nieprawidłowemu wykonaniu chemicznego zabiegu ochrony roślin jest „zgłoszenie miejsca stacjonowania naszej pasieki” do urzędu gminy na terenie, której znajdują się nasze pnie pszczele.                                                                                                                 Formularz zgłoszenia do pobrania – plik w formacie PDF:                                                             Zgłoszenie miejsca stacjonowania pasieki